CHAG HA'BANOT - EID AL BANAT
KISA EID AL BANAT LA YE?
عيد البنات
Eid Al-Banat se yon festival ki gen rapò ak Nouvèl Lalin nan mwa Tevet la. Rosh Chodesh Tevet se Rosh Chodesh Banot yo (pitit fi yo nan lang ebre). Nouvo Lalin sa a sitou asosye ak tifi jwif yo; Malgre ke tout Nouvèl Lalin yo gen yon asosyasyon jeneral ak fanm yo, jou sa a an patikilye yo konnen l kòm Chag Ha'Banot (Festival Pitit Fi Izrayèl yo), Jounen Pitit Fi yo oswa an arab: [Eid Al-Banat], an franse: Fête des Filles.
Se yon jou fèt selebre sitou pa kèk nan kominote jwif yo nan Mwayen Oryan an, espesyalman nan Maghreb (Lafrik di Nò), sou Rosh Chodesh (Lalin Nouvo) nan mwa jwif Tevet la, epi li toujou kowenside ak setyèm jou a. Chanukah jou fèt jwif yo.
Kominote jwif kote jou ferye sa a te pi byen konsève se nan Tinizi. Men, gen prèv tou ke li te selebre tou nan kominote jwif yo nan Libi, Aljeri, Kushta, Maròk, epi tou Thessaloniki (Thessalonika).
Orijin Festival Eid Al Banat
Festival Eid Al-Banat oswa Rosh Chodesh pou Banot yo, premye jou nan mwa ebre Tevet la, te konsève nan Tinizi ak sou zile Djerba, kote yo kwè ke Kohanim nan Beit Ha'Mikdash te egzile. , prèt dezyèm tanp lan. Moun ki rete jwif yo nan zile a nan Djerba konsève anpil tradisyon ansyen jis tankou sa a. Ak jan mansyone pi wo a se fèt sa a sitou selebre pa fanm nan anpil lòt kominote jwif nan tout Mwayen Oryan an epi li se lye nan evènman divès kalite atravè listwa jwif yo.
Liv Estè a di nou ke se te espesyalman nan mwa Tevèt la, ke Rèn Estè te kouwone larenn nan wayòm Pès la (Iran); Se poutèt sa, anpil nan pratik Rosh Chodesh La-Banot (Eid Al-Banat) yo sanble ak sa yo ki nan fèt jwif yo nan Pourim ki asosye ak Rèn Estè.
Rosh Chodesh (Lalin Nouvo) nan mwa Tevet la toujou kowenside ak setyèm jou Chanoukah la, ki dapre divès tradisyon mirak Chanoukah la byen lye ak youn oswa plizyè fanm. Chanoukah se espesyalman lye ak istwa yo ewoyik nan Yehudit ak Chana (Grace), pitit fi Mattityahu Ben Yochanan, Kohen Gadol la.
Anplis de sa, gen moun ki gen rapò fèt sa a ak istwa pitit fi Yiftaj la, ak ekspilsyon nan fanm etranje yo pandan tan Esdras la sekretè a; e gen moun ki atribiye fèt la ak istwa lòt fanm ewoyik, tankou: Debora, Yael, Zera, pitit fi Asè, Chana nan sèt timoun yo ak Brurya, madanm Rabi Meir.
JEWI JWIF LA NAN PÈS
Rambam, gwo Moyiz Ben Maimon nan te fè kòmantè sou Megillat Esther, sou sa Rèn Estè te di: "Mwen menm ak sèvant mwen yo, nou pral obsève menm jèn sa a" - Jenn fi m yo? Wi, te gen jenn fi jwif larenn lan te libere; ki, san dout, te anba gwo jouk larenn lan devan Estè. Yo kwè ke mechan Vashti a, pitit fi mechan yo, te fòse yo travay sou Shabbat. Jan Estè te di: "Mwen menm ak yo pral fè jèn tout pèp Izrayèl la."
Yon lòt resanblans ke Eid Al-Banat genyen ak fèt Purim se tradisyon voye bonbon soti nan yon kay ale nan yon lòt, menm jan ak Mishloach Manot la. Gen kèk lòt tradisyon yo bwè diven, ak yon lòt ap bay timoun ki nan bezwen, menm jan ak Matanot La'Evyoním.
RELASYON AK CHANOUKAH AK YEHUDIT, EROIN LA
Paske jou fèt la tonbe sou setyèm jou Chanukah la; Se poutèt sa, se moman presi pou sonje koneksyon ak eroin Yehudit ak Chana Bat Mattityahu (pitit fi Yochanan, Kohen Gadol nan dezyèm tanp Jerizalèm).
Byenke Sefer Yehudit, liv Judith la, pa te kanonize nan Tanakh la (Nan Bib la), liv sa a, ki gen vèsyon ebre yo te pèdi a, rakonte istwa a nan eroin Yehudit ki te touye Holofernes, jeneral lame grèk la. Tradisyon Tunizi a di ke istwa sa a te rive egzakteman sou Rosh Hodesh (lalin nouvèl la) nan mwa Tevet; Se poutèt sa, nan Peyi Tinizi, enpòtans li make ak selebrasyon Eid Al-Banat la.
Dapre Mizheyna Cohen nan Zile Djerba, Eid Al-Banat "se pou nou pa janm bliye Yehudit, ki moun ki ak fòs ewoyik li te sove lavil Jerizalèm ak Peyi Wa jwif la." Se poutèt sa, gen yon tradisyon tou konsome pwodwi letye pandan fèt yo Eid Al-Banat.
Istwa jeneral la se jan sa a: (pran nan aish.com) "Yon kòmandan grèk, yo te rele Holofernes, te mennen lame li a pou l kraze yon revòlt ki te kòmanse nan Jerizalèm. Fòs grèk yo te moute kan alantou miray lavil la epi yo te kòmanse yon syèj pwolonje. Byenke Jerizalèm te yon vil ki te byen fò, yon lame siperyè te sènen l’ san pran souf la te kòmanse fè yon gwo kantite moun ki rete nan vil la.Yon vèv ki te rele Yehudith te kite vil la epi li te mande yon odyans ak kòmandan an, li menm tou li te pote fwomaj ak diven. Plan li te sedui l epi touye l.Plan li te reyisi.
Kòmandan an te òganize yon resepsyon nan onè Yehudith e li te sou. Menm jou lannwit sa a, li menm ak Yehudith te pran retrèt nan tant prive li a, kote li byento tonbe nan yon gwo dòmi. Pandan l' t'ap dòmi, Judit wete nepe a nan men l', li koupe tèt li. Lè sa a, Yewodit kite kan an, li pran tèt kòmandan an ak do l' lavil Jerizalèm, kote tèt li te pann sou miray lavil la pou tout moun wè. Jwif yo te enspire anpil nan ewoyis nana Yehudith, e fòs grèk yo te retire. Se te yon pwen enpòtan nan revòlt jwif yo kont moun Lagrès yo. "
Finalman Lalin Nouvèl (Rosh Chodesh) Tevet komemore anivèsè lanmò Abraham Avinu, premye jwif la, nimewo 1 papa nasyon jwif la. Se pou memwa li yon gwo benediksyon!
LAPRIYÈ MÈSI POU HANOUKA AK EID AL-BANAT
Ribono Shel Olam, Kol Yachol; O Etènèl, Bondye nou an, ak Bondye Patriyach nou yo ak Matriyach memwa beni nou yo, se pou nou gen Merite pou nou wè mirak, siy ak gwo mèvèy sa yo fèt, tankou sa ou te fè pou zansèt nou yo. Nou di ou mèsi, O Etènèl, Bondye nou an pou
mirak yo, redanmsyon an, mèvèy yo, zak delivrans yo ak pou bèl aksyon ou te fè pou zansèt nou yo nan tan sa yo, nan tan Chanukah la.
Se pou dènye Geula (Redanmsyon an) reyalize jodi a nan jou nou yo ak nan lavi nou, menm jan ou te akonpli li nan epòk Mattityahu, pitit gason Yochanan, Cohen Gadol (Gran prèt la), Chasmonean ak pitit yo! Se pou redanmsyon an fèt avèk nou tou, menm jan ou te fè ak Makabe yo, lè move gouvènman Elen an te leve kont pèp Ou a, pèp Izrayèl la, pou fè yo bliye Tora Ou a, pou fè yo vyole dekrè volonte Ou yo!
Men, ou menm, nan mizèrikòd ou a, ou te sipòte yo nan moman tray yo.
Tanpri, delivre nou jodi a, jan ou te libere yo nan batay yo, jan ou te defann yo ak dwa yo, epi tire revanj tèt ou menm jan ou te vanje tèt ou pou domaj yo te fè yo!
Se pou pawòl sa yo reyalize nan nou: “Ou lage moun ki pisan yo nan men moun ki fèb yo, anpil moun yo nan men kèk moun, moun ki pa bon yo nan men moun ki pi, mechan yo nan men Tzadikim yo (moun ki jis yo). ) ak pechè rampante nan men moun ki angaje yo nan etid Tora ou a!
Sante non ou, fè tèt ou yon gwo non ki gen renome tankou ou te fè pou tèt ou nan tan lontan an, magnifye gwo non ou, epi montre lemonn antye ki jan distenge ak sen non ou se, fè avèk nou jan ou te pote liberasyon kolosal sa a ak redanmsyon pou pèp Izrayèl ou a, li te ye e ki merite pou remake jiska jodi a.
Se pou pitit ou yo antre nan Tanp ou te chwazi a kounye a, pirifye kote Tanp ou a ye, pirifye Tanp ou a, pou gwo Menorah lò a ka limen nan lakou sakre ou, epi jou Chanukah pou Twazyèm Tanp lan kòmanse di mèsi pou ou menm ak fè lwanj non ou ki sen ak gwo.
.jpg)
No comments:
Post a Comment